प्याज तरकारीरसब्जी आदिमा मसलाको रूपमा प्रयोग गरिने फल हो, जुन माटोमा फल्छ । प्रायः नेपालको सबै ठाउँमा यो मसलाको उत्पादन हुन्छ ।
देखिनमा साधारण जस्तो देखिए पनि सबै तरकारीमा मिल्ने तरकारी मात्र नभै यसको बेजोड औषधीय गुण पनि रहेको छ । प्याजलाई काँचै वा पकाएर यसको रस निकालेर जसरी पनि सेवन गर्न सकिन्छ । यस्का अनेकन औषधीय गुणहरु रहेको पाइन्छ –
—प्याजको पाटीलाई काटेर २र३ टुक्राको दरले मनतातो पानीसँग खानाले एक महिनाभित्र पित्त पत्थरी, पित्तविकारलाई ठीक गर्छ ।
—यसले खाना पचाउने, भोकलाई जगाउँछ, रक्तअल्पता र अग्निमन्दमा अत्यन्त हित गर्छ ।
—मानसिक रोग हटाउँछ भने शक्ति बढाउँछ ।
—रक्तअल्पता र अग्निमन्दमा औषधिको पनि काम गर्छ ।
—३÷४ ओटा प्याजको रस ४÷५ पटक पिउँदा दन्त अंश, पेट अर्श, गर्मी पखाला, हैजा, लू, उदरशूल, श्वेतप्रदर, सुख्खा खोकी जस्ता समस्यालाई पनि निको गर्छ ।
साभारः ‘मेरो डाक्टर’ पुस्तकबाट
